Κτηματολόγιο: Ποια είναι τα λάθη πού κοστίζουν & πώς μπορούμε να τα αποφύγουμε

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2020 θα αρχίσουν να ενεργοποιούνται τα νέα κλιμακωτά πρόστιμα που θα επιβάλλονται σε όσους δεν δηλώσουν έγκαιρα την ακίνητη περιουσία τους στο Κτηματολόγιο.

Από τη νέα χρονιά τα πρόστιμα θα υπολογίζονται με βάση την αξία του ακινήτου και τον χρόνο καθυστέρησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όποιος ιδιοκτήτης καθυστερήσει και έχει μεγαλύτερη περιουσία θα πληρώσει μεγαλύτερο πρόστιμο από έναν άλλο που έχει μικρότερη.

Για παράδειγμα, όποιος καθυστερήσει τέσσερα χρόνια θα πληρώσει περισσότερα από αυτόν που θα καθυστερήσει τέσσερις μήνες. Διευκρινίζεται ότι η αξία των ακινήτων θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες. Από το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμη πότε ακριβώς θα ενεργοποιηθούν τα πρόστιμα.

Οπως ξεκαθάρισε ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης (κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις 6 Νοεμβρίου 2019) «κανένας πολίτης δεν πρόκειται να χάσει την περιουσία του επειδή καθυστέρησε να τη δηλώσει στο Κτηματολόγιο. Εκείνο όμως που θα συμβεί είναι ότι δεν θα μπορεί να αξιοποιήσει εκ των πραγμάτων όσο εύκολα νομίζει την περιουσία του. Θα ταλαιπωρείται κάθε φορά που θα θέλει να μεταβιβάσει ή να αλλάξει το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου του».

Οι μπλοκαρισμένες περιοχές
Από τις αρχές του επόμενου έτους αναμένεται να ξεκαθαριστεί η εικόνα για το τι θα γίνει με τις πέντε συμβάσεις που έχουν μπλοκάρει λόγω δικαστικών προσφυγών των αναδόχων. Αυτές οι πέντε συμβάσεις αντιπροσωπεύουν το 7% των δικαιωμάτων και αντιστοιχούν στο 6,3% της έκτασης της χώρας.

Ετσι, υπάρχει ακόμη η εκκρεμότητα προκειμένου να ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων σε Θεσπρωτία – Κέρκυρα, Κυκλάδες, Ρέθυμνο, στα Χανιά και το μισό Ηράκλειο της Κρήτης. Εκτός των προαναφερόμενων μπλοκαρισμένων – μέχρι στιγμής – περιοχών και πέντε νησιών (Λήμνος, Λέσβος, Ιθάκη, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος) δεν τρέχει αλλού συλλογή δηλώσεων στο Κτηματολόγιο.

Για τον λόγο αυτόν το 2020 – και ιδίως το πρώτο εξάμηνο – θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το «έτος του τελικού ελέγχου» για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, μια και σε πολλές περιοχές της χώρας θα ξεκινήσει το στάδιο της ανάρτησης, με πρώτη τον Δήμο της Αθήνας στα μέσα του ερχόμενου Φεβρουαρίου.

Σε ποιες περιοχές ξεκινούν οι αναρτήσεις:
Οπως προαναφέρθηκε, στις 15 Φεβρουαρίου 2020 ξεκινά η ανάρτηση για τον Δήμο της Αθήνας. Στη συνέχεια ακολουθούν: η Κάτω Αχαΐα / Ρίο στις 3 Μαρτίου, οι Δήμοι Σίνδου, Χαλάστρας, Αγίου Αθανασίου – Θεσσαλονίκη στις 17 Μαρτίου, η Αμαλιάδα στις 22 Μαρτίου, οι περιοχές Κιάτου και Βέλου της Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ) Κορινθίας την 1η Απριλίου, η ΠΕ Μαγνησίας (Τσαγκαράδα) στις 2 Μαΐου, το Σχηματάρι, η Νέα Αρτάκη, ΠΕ Ευβοίας στις 2 Μαΐου, η Καρδίτσα στις 27 Μαΐου, η Ακράτα ΠΕ Αχαΐας την 1η Ιουνίου και την 1η Ιουλίου 2020, η Αλεξανδρούπολη – Σαμοθράκη, η Ορεστιάδα και το Διδυμότειχο.

Στην περίπτωση του δήμου της Αθήνας η φάση της προανάρτησης ολοκληρώθηκε στις 23 Αυγούστου 2019. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, από τον συντονιστή του έργου και εκπρόσωπο της αναδόχου εταιρείας Γιώργο Δημητρίου, το 65% του συνόλου των αιτήσεων επανεξέτασης υποβλήθηκε με ηλεκτρονικά μηνύματα. Και όπως προκύπτει, αναλύοντας ανά κατηγορία τις αιτούμενες διορθώσεις, το μεγαλύτερο ποσοστό (34,75%) αφορά αλλαγές στα στοιχεία δικαιούχου (αλλαγή ταυτότητας, τηλεφώνου, διεύθυνση επικοινωνίας, προσθήκη κινητού ή e-mail) και τα υπόλοιπα αιτήματα είναι – κατά βάση – νομικής και χωρικής επεξεργασίας.

Η ανάρτηση είναι πολύ σημαντικό στάδιο (διαρκεί δύο μήνες) για τη διασφάλιση της περιουσίας των ιδιοκτητών. Οι πολίτες πρέπει να ελέγξουν πώς έχει καταγραφεί η περιουσία τους κι αν υπάρχουν λάθη θα πρέπει να διατυπωθούν οι απαραίτητες αντιρρήσεις. Η διαφορά με την προανάρτηση είναι ότι τώρα πλέον οι αντιρρήσεις και οι αλλαγές γίνονται από αρμόδιες επιτροπές. Κοινώς, όσο προχωρούν τα στάδια κτηματογράφησης τόσο μεγαλώνουν και οι δυσκολίες για τους αμελείς ιδιοκτήτες.

Οπως επισημαίνουν από το Κτηματολόγιο, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικαιούχων θα αποσταλούν ταχυδρομικώς αποσπάσματα από τους Κτηματολογικούς Πίνακες και τα Διαγράμματα, στη διεύθυνση επικοινωνίας που έχει δηλωθεί από κάθε ιδιοκτήτη.

Το πρώτο εξάμηνο του 2020, η συμμετοχή των ιδιοκτητών στις προαναφερόμενες περιοχές που ξεκινά η ανάρτηση θα είναι απαραίτητη προκειμένου να αποφύγουν άσκοπη ταλαιπωρία (σε χρόνο και χρήμα) στο μέλλον.

Και αυτό διότι μετά την ολοκλήρωση της ανάρτησης, που περιλαμβάνει την υποβολή και εξέταση αιτήσεων διόρθωσης/ενστάσεων και την αντίστοιχη διόρθωση στους κτηματολογικούς πίνακες, παράγονται τα τελικά κτηματολογικά στοιχεία, οι αρχικές εγγραφές του Κτηματολογίου και ξεκινά να λειτουργεί το Κτηματολογικό Γραφείο, στη συγκεκριμένη περιοχή, στη θέση του Υποθηκοφυλακείου.

Πώς θα τσεκάρετε τα στοιχεία σας
Με την έναρξη της ανάρτησης, κάθε δικαιούχος μπορεί να δει τα στοιχεία που τον αφορούν και ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου (στη διεύθυνση: www.ktimatologio.gr) στο portal e-ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να δει τα στοιχεία της ανάρτησης, είτε μέσω των κωδικών ασφαλείας που χρησιμοποιεί στις εφαρμογές Τaxisnet, είτε αφού δημιουργήσει (αν δεν έχει ήδη κάνει) τον προσωπικό του κωδικό Κτηματολογίου και εισαγάγει επιπλέον τα «τρία κλειδιά» που βρίσκονται στο αποδεικτικό της δήλωσής του. Στην περίπτωση που χρησιμοποιεί τους κωδικούς Taxisnet θα δει όλα τα ακίνητα των περιοχών που βρίσκονται σε ανάρτηση και έχουν συνδεθεί με τον ΑΦΜ του.

Ηλεκτρονικά επίσης υποστηρίζεται και η υποβολή αίτησης διόρθωσης προσωπικών στοιχείων μέσω της ειδικής εφαρμογής «Ανάρτηση» στην ενότητα «Κτηματογράφηση» των ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Απαραίτητα στοιχεία για την πρόσβαση στην υπηρεσία αυτή είναι «τρία κλειδιά»: Αριθμός Πρωτοκόλλου Δήλωσης, Κωδικός Προσώπου και Κωδικός Ιδιοκτησίας, τα οποία αναγράφονται πάνω στο Αποδεικτικό Υποβολής Δήλωσης.

Στην ανάρτηση συμμετέχουν και οι δικαιούχοι που για οποιονδήποτε λόγο δεν έχουν υποβάλει δήλωση. Αυτοί έχουν μια ακόμη ευκαιρία να καταγράψουν το δικαίωμά τους και να αποφύγουν άσκοπη ταλαιπωρία στο μέλλον.

Τα στοιχεία της Ανάρτησης είναι:
1): Ο Κτηματολογικός Πίνακας, που περιλαμβάνει το σύνολο των δικαιωμάτων μιας περιοχής, όπως τεκμηριώθηκαν από τους τίτλους και τα υπόλοιπα στοιχεία που συλλέχθηκαν κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης. Ο πίνακας είναι οργανωμένος ανά ΚΑΕΚ (Κωδικός Αριθμός Εθνικού Κτηματολογίου, που είναι μοναδικός για κάθε ακίνητο).

2): Το Κτηματολογικό Διάγραμμα, στο οποίο απεικονίζονται τα γεωμετρικά στοιχεία των ακινήτων (όρια, θέση).

Μετά την ολοκλήρωση και αυτού του σταδίου, που περιλαμβάνει την υποβολή και εξέταση αιτήσεων διόρθωσης και ενστάσεων αλλά και την αντίστοιχη διόρθωση στους κτηματολογικούς πίνακες, τα προσωρινά κτηματολογικά στοιχεία οριστικοποιούνται, τελειώνει η μελέτη κτηματογράφησης και ξεκινά να λειτουργεί το Κτηματολογικό Γραφείο στη συγκεκριμένη περιοχή στη θέση Υποθηκοφυλακείου.

Εκτός από την ανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων στα Γραφεία Κτηματογράφησης, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικαιούχων προβλέπεται και ταχυδρομική αποστολή αποσπασμάτων από τους Κτηματολογικούς Πίνακες, στη διεύθυνση επικοινωνίας που έχει δηλωθεί από κάθε δικαιούχο.

Υπενθύμιση της... τελευταίας στιγμής
Εύλογα λοιπόν τίθεται το ερώτημα τι μπορεί να κάνουν (τουλάχιστον μέχρι το τέλος του χρόνου) οι ιδιοκτήτες στις περιοχές που έχει λήξει η προθεσμία για τη συλλογή των δηλώσεων ή έχουν μπλοκάρει τα γραφεία των αναδόχων από τη μεγάλη προσέλευση της τελευταίας στιγμής;

Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά τα θέματα του Κτηματολογίου, μέχρι την ενεργοποίηση των προστίμων (όπως προαναφέρθηκε, τα κλιμακωτά πρόστιμα) μπορούν να δηλώσουν τα ακίνητά τους ακόμη και εκπρόθεσμα. Σημειώνεται ότι το Κτηματολόγιο σε μια προσπάθεια να μην μπλοκάρει το σύστημα έδωσε τη δυνατότητα στους αργοπορημένους ιδιοκτήτες ακινήτων να λαμβάνουν ένα πιστοποιητικό εμπρόθεσμης δήλωσης, δηλαδή στην ουσία να κλείνουν ένα ραντεβού στο μέλλον. Διευκρινίζεται ότι το Γραφείο Εξυπηρέτησης στο Γαλάτσι, που λειτουργεί στα Ολυμπιακά Ακίνητα, θα παραμείνει ανοιχτό έως τα Χριστούγεννα.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι για το Ηράκλειο της Κρήτης, για 270.000 δικαιώματα δόθηκαν βεβαιώσεις εμπρόθεσμης προσέλευσης των ιδιοκτητών μέχρι και τα τέλη Απριλίου 2020. Στη Βοιωτία / Φθιώτιδα για 190.000 δικαιώματα κλείστηκαν ραντεβού για τα μέσα Ιουνίου 2020. Στην Αιτωλοακαρνανία για 85.000 δικαιώματα δόθηκαν βεβαιώσεις έως τα τέλη Μαΐου, στην Αρκαδία για 100.000 δικαιώματα μέχρι τον ερχόμενο Απρίλιο και στην Ηλεία για περίπου 130.000 δικαιώματα έως τον ερχόμενο Ιούλιο.

Πού έληξαν προθεσμίες, πού έρχονται παρατάσεις
Στις 29 Νοεμβρίου 2019, έληξαν οι προθεσμίες για τη συλλογή δηλώσεων στις Περιφερειακές Ενότητες Καστοριάς / Φλώρινας, Μαγνησίας και Σποράδων (σε ένα τμήμα), Ευβοίας, Αχαΐας, Μεσσηνίας, Λακωνίας, Αργολίδας / Κορινθίας, Σάμου / Χίου / Ικαρίας.

Στις 18 Δεκεμβρίου 2019 λήγουν οι προθεσμίες σε Ζάκυνθο, Κεφαλονιά και Ιθάκη και στις 2 Ιανουαρίου 2020 σε Λήμνο και Λέσβο, όπου αναμένεται να δοθεί παράταση καθώς η συλλογή δηλώσεων ξεκίνησε αργότερα σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές.

Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί 5.760.000 δικαιώματα – αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί και με τα ραντεβού στις εμπρόθεσμες δηλώσεις (δηλαδή με τα προαναφερόμενα πιστοποιητικά εμπρόθεσμης δήλωσης).

Για την καλύτερη ενημέρωση των ιδιοκτητών (εντός και εκτός Ελλάδας) από το Κτηματολόγιο ήδη υλοποιείται μία ψηφιακή επικοινωνιακή αντεπίθεση η οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει ανανέωση και εκσυγχρονισμό της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου και άνοιγμα επίσημων λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα οποία θα τροφοδοτούνται συνεχώς με ειδήσεις, πληροφορίες, αλλά και προωθητικά βίντεο για τη διαδικασία της κτηματογράφησης και όχι μόνο.

Και βέβαια, έχει ήδη αρχίσει η ενημέρωση – για πρώτη φορά – μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και το Κτηματολόγιο. Ηδη έχουν σταλεί 1,7 εκατομμύρια ηλεκτρονικά μηνύματα σε ιδιοκτήτες όπου η συλλογή δηλώσεων έληγε τον περασμένο Οκτώβριο, ενώ μέχρι πριν από λίγες μέρες εστάλησαν 1,3 ηλεκτρονικά μηνύματα για τις περιοχές όπου η προθεσμία για την υποβολή δηλώσεων στο Κτηματολόγιο έληξε την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2019.

Παράλληλα, σε μια προσπάθεια να περιοριστεί όσο γίνεται περισσότερο η γραφειοκρατία, από το πρώτο εξάμηνο του ερχόμενου έτους και μετά, στις περιοχές όπου έχει ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο θα ενεργοποιηθεί ο θεσμός του «διαπιστευμένου μηχανικού».

Με την ενεργοποίηση του προαναφερόμενου θεσμού, εκτιμάται πως θα μειωθεί κατά τέσσερις – τουλάχιστον – μήνες ο χρόνος που απαιτείται προκειμένου να γίνουν οι απαιτούμενες αλλαγές στο Κτηματολόγιο, είτε λαθών στην επεξεργασία των στοιχείων και παραλείψεων, είτε λόγω απαίτησης των ιδιοκτητών με αποτέλεσμα να αίρονται πιο γρήγορα τα εμπόδια στις μεταβιβάσεις των ακινήτων (πάντα για τις περιοχές όπου έχει λήξει το Κτηματολόγιο).

in.gr